Wireshark چیست ؟؟؟؟

وایرشارک (Wireshark): تحلیلگر قدرتمند شبکه

1. وایرشارک چیست؟

وایرشارک (Wireshark) یکی از محبوب‌ترین و قدرتمندترین ابزارهای آنالیز پروتکل شبکه است که به کاربران امکان می‌دهد ترافیک شبکه را در لایه‌های مختلف مدل OSI مشاهده و تحلیل کنند. این ابزار به طور گسترده‌ای توسط متخصصان امنیت شبکه، توسعه‌دهندگان، مدیران شبکه و هکرهای کلاه‌سفید برای عیب‌یابی، تحلیل امنیتی، و توسعه پروتکل‌های شبکه استفاده می‌شود.

2. تاریخچه و خالق وایرشارک

• خالق: وایرشارک ابتدا در سال 1998 توسط جرالد کامبس (Gerald Combs) ساخته شد.
• نام اولیه: در ابتدا با نام Ethereal شناخته می‌شد.
• تغییر نام: در سال 2006، به دلیل مشکلات مرتبط با نام تجاری، نام آن به Wireshark تغییر یافت.
• محبوبیت: به دلیل متن‌باز بودن و قدرت تحلیل بالا، به سرعت به یکی از ابزارهای استاندارد در حوزه تحلیل شبکه تبدیل شد.

3. اهداف طراحی وایرشارک

• نظارت بر ترافیک شبکه در زمان واقعی (Real-Time Packet Capture).
• تحلیل داده‌ها برای شناسایی مشکلات شبکه و امنیت.
• مشاهده ترافیک ورودی و خروجی در قالب بسته‌های Packet-Level Analysis.
• عیب‌یابی پروتکل‌ها و توسعه ابزارهای شبکه.

4. ویژگی‌های اصلی وایرشارک

• تحلیل لایه‌ای شبکه: وایرشارک می‌تواند داده‌های هر لایه از مدل OSI (لایه فیزیکی تا لایه کاربرد) را تحلیل کند.
• پشتیبانی از پروتکل‌ها: این ابزار بیش از 1200 پروتکل شبکه (مانند TCP، UDP، HTTP، FTP، DNS، ARP) را شناسایی و تحلیل می‌کند.
• امکانات فیلترگذاری پیشرفته: می‌توانید فیلترهایی دقیق برای مشاهده یا جستجوی ترافیک خاص ایجاد کنید.
• پشتیبانی از سیستم‌عامل‌های مختلف: شامل Windows، Linux، macOS، و Unix.
• نمودارهای تحلیلی: ارائه نمودارها و گراف‌هایی برای مشاهده الگوهای ترافیک.
• پلاگین‌پذیری: می‌توان با استفاده از افزونه‌ها و اسکریپت‌ها قابلیت‌های جدیدی به وایرشارک اضافه کرد.

5. وایرشارک چگونه کار می‌کند؟

• Packet Sniffing: وایرشارک با استفاده از رابط‌های شبکه (مانند کارت شبکه کامپیوتر) به ترافیک شبکه گوش می‌دهد و بسته‌ها را ضبط می‌کند.
• Dissection of Protocols: بسته‌ها تجزیه و تحلیل می‌شوند و هر بخش از بسته (مانند Header، Payload) به صورت جداگانه نشان داده می‌شود.
• Filtering and Analyzing: کاربران می‌توانند با استفاده از زبان‌های فیلترگذاری مانند Display Filters و Capture Filters ترافیک خاصی را مشاهده کنند.

6. وایرشارک با چه زبانی نوشته شده است؟

• زبان اصلی: وایرشارک عمدتاً با زبان C نوشته شده است.
• کتابخانه‌ها:
  • از GTK+ و Qt برای رابط گرافیکی کاربر (GUI) استفاده شده است.
  • از libpcap (در سیستم‌های Unix) و WinPcap (در ویندوز) برای Packet Capture استفاده می‌کند.
• سایر زبان‌ها:
  • برخی از اجزای مربوط به پلاگین‌ها و اسکریپت‌ها با زبان‌های Python و Lua توسعه یافته‌اند.

7. ساختار وایرشارک

وایرشارک از چندین بخش اصلی تشکیل شده است:

• Packet Capture Engine: بخشی که بسته‌ها را از رابط شبکه جمع‌آوری می‌کند.
• Protocol Dissector: بخشی که هر بسته را تجزیه و تحلیل می‌کند تا اطلاعات پروتکل‌های مختلف را نشان دهد.
• User Interface (UI): رابط گرافیکی که اطلاعات شبکه را به صورت طبقه‌بندی‌شده نمایش می‌دهد.
• Filter Engine: بخشی که به کاربران امکان می‌دهد ترافیک خاص را مشاهده یا ضبط کنند.

8. موارد استفاده از وایرشارک

1. عیب‌یابی شبکه:
   • شناسایی مشکلات مانند تاخیر، قطعی اتصال، و پیکربندی نادرست.
2. امنیت شبکه:
   • شناسایی ترافیک غیرعادی، حملات DoS یا MITM.
   • تحلیل ترافیک برای شناسایی Malware یا تهدیدات دیگر.
3. تحلیل پروتکل‌ها:
   • بررسی نحوه عملکرد پروتکل‌ها در شبکه.
4. آموزش شبکه:
   • استفاده در آزمایشگاه‌های آموزشی برای یادگیری مفاهیم پایه شبکه.

9. محدودیت‌ها و چالش‌ها

• حجم بالای داده‌ها: ضبط ترافیک شبکه‌های بزرگ می‌تواند باعث تولید فایل‌های حجیم شود.
• تجزیه‌وتحلیل عمیق نیازمند تخصص است: تحلیل بسته‌ها و تشخیص مشکلات نیاز به دانش شبکه و پروتکل‌ها دارد.
• محدودیت‌های قانونی: ضبط ترافیک شبکه بدون اجازه ممکن است قوانین حریم خصوصی را نقض کند.

10. ابزارهای مرتبط

وایرشارک معمولاً همراه با ابزارهای زیر برای تحلیل شبکه استفاده می‌شود:

• tcpdump: ابزار خط فرمان برای ضبط ترافیک شبکه.
• tshark: نسخه خط فرمان وایرشارک.
• nmap: ابزار اسکن شبکه.
• Snort و Suricata: برای تحلیل تهدیدات شبکه.

11. منابع یادگیری وایرشارک

• مستندات رسمی: Wireshark Documentation
• کتاب‌های تخصصی:
  • “Wireshark Network Analysis” نوشته Laura Chappell.
  • “Practical Packet Analysis” نوشته Chris Sanders.
• آزمایشگاه‌های عملی: استفاده از شبکه‌های مجازی (مثل GNS3 یا EVE-NG) برای یادگیری.

12. نتیجه‌گیری

وایرشارک یک ابزار بسیار قدرتمند و دقیق برای تحلیل شبکه است که به دلیل متن‌باز بودن، قابلیت‌های گسترده، و پشتیبانی از پروتکل‌های مختلف، در بین متخصصان شبکه جایگاه ویژه‌ای دارد. یادگیری وایرشارک برای هر کسی که در حوزه شبکه یا امنیت فعالیت می‌کند ضروری است و درک عمیق از پروتکل‌ها و ترافیک شبکه را ممکن می‌سازد.